دوره اکسیژن درمانی دوره‌ای است که بیمار براساس دستور پزشک شروع می‌کند تا کمبود اکسیژن و تنگی تنفسی که به علت بیماری است را به مرور زمان رفع شود، در واقع اکسیژن درمانی یکی از شیوه‌های مفید برای درمان برخی از بیماری‌ها است.
اکسیژن درمانی دوره‌های مختلفی دارد که شامل از دوره درمانی موقت و دوره درمانی دائم می‌شود که پزشک براساس شرایط بیمار ار یک از این دره‌ها را تجویز می‌کند.
در این مطلب از ارک طب می‌خواهیم مطالبی را درباره دوره اکسیژن درمانی و انواع دوره اکسیژن درمانی اطلاعاتی را ارائه دهیم برای کسب اطلاعات بیشتر با ما همراه شوید.
دوره اکسیژن درمانی چیست؟
اکسیژن درمانی در شرایط حاد و مزمن و برای بیماری‌های خاص ریوی داخل و خارج بیمارستان انجام می‌گردد و روش‌های به‌کارگیری آن به شرایط بیمار بستگی دارد.
دوره اکسیژن درمانی یک روش درمانی است که در آن اکسیژن برای تسریع فرآیند بهبودی و تسکین علائم برخی بیماری‌ها و مشکلات به کار می‌رود. این روش اغلب در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و برخی مطب‌ها ارائه می‌شود.
دوره اکسیژن درمانی معمولاً با استفاده از ماسک، نخاع، نیازمندی‌های تنفسی یا دستگاه‌های خاصی که اکسیژن را به
بیمار تأمین می‌کنند، انجام می‌شود. اکسیژن اضافی که به بیمار تزریق می‌شود، می‌تواند به بازسازی و بهبود بافت‌ها، کاهش التهاب، افزایش سطح اکسیژن خون و تحریک سیستم ایمنی بدن کمک کند .
علائم سطح پایین اکسیژن چیست؟
در قسمت قبل دوره اکسیژن درمانی را برای شما توضیح دادیم، تشخیص پایین بودن سطح اکسیژن برعهده پزشک است و هر فردی نمی تواند آن را تشخیص دهد اما علائمی وجود دارد که ممکن است به علت سطح پایین بودن اکسیژن باشد، در این بخش از مقاله می‌خواهیم علائم سطح پایین اکسیژن را بیان کنیم که عبارتند از:
- تنگی نفس
- سردرد‌های مزمن
- خستگی بیش از حد
- سرفه یا خس خس سینه
- تغییر رنگ پوست، ناخن‌ها و لب‌ها به رنگ آبی
- گیجی
در چه شرایطی می‌توان از اکسیژن درمانی استفاده کرد؟
بیماری‌ها و شرایط مختلفی وجود دارند که می‌توانند از دوره اکسیژن درمانی بهره‌برداری کنند، از جمله:
- بیماری‌های ریوی: مانند برونشیت مزمن، آسم، آمفیزم ریوی و فیبروز ریه
- بیماری‌های قلبی: مانند نارسایی قلبی، آنژین صدری و برخی اختلالات قلبی دیگر
- عفونت‌های ناشی از باکتری، ویروس یا قارچ: مانند آبستن، عفونت ریوی، عفونت سیستم ادراری و عفونت‌های پوستی
- زخم‌های مزمن: مانند زخم‌های پاها که به دلیل کمبود اکسیژن و تداوم ضعف در تورم بافت‌ها ممکن است به مشکل برخورد کنند .
- عوارض جراحی: جهت تسریع فرآیند بهبودی بعد از عمل
فواید اکسیژن درمانی
هوای ما شامل ۲۱ درصد اکسیژن است و این سطح اکسیژن برای افراد سالم کافی است، اما کسانی که دارای مشکلات ریوی مزمن و انسداد ریه هستند برای تنفس خود دچار مشکل می‌شوند.
اکسیژن درمانی علاوه بر اینکه از نارسایی قلبی جلوگیری می‌کند و برای افراد مبتلا به بیماری‌های شدید ریوی نیز فواید زیادی دارد در ادامه می‌خواهیم فواید اکسیژن درمانی را بیان کنیم:
- افزایش طول عمر بیمار: مهم‌ترین مزیت اکسیژن درمانی افزایش طول عمر بیمار است، حتی اگر بیمار دارای بیماری ریوی شدید با سطح پایین اکسیژن در خون باشد یا به صورت مکرر از اکسیژن استفاده کرده، این مزیت صدق می‌کند.
- امکان انجام ورزش‌های سنگین: بسیاری از بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی نمی‌تواند ورزش‌های سنگین را انجام دهند و بیماری امکان انجام ورزش را به ان‌ها نمی دهد اما اکسیژن درمانی باعث می‌شود تا استقامت ورزشکار را بهبود ببخشد و در نهایت احساس تنگی نفس را کاهش کند.
- بهبود کیفیت زندگی: اکسیژن کافی خواب و خلق و خوی شما را بهبود می‌بخشد، بلکه هوشیاری ذهنی و استقامت شما را افزایش می‌دهد به طور کلی اکسیژن درمانی به شما کمک می‌کند در طول روز کارهای بیشتری انجام دهید.
انواع دوره اکسیژن درمانی
به طور کلی، دوره اکسیژن درمانی ممکن است به صورت موقت یا به صورت دائم ارائه شود، بسته به نیازهای بیمار و شرایط بالینی او. در ادامه، برخی جزئیات بیشتر در مورد دوره اکسیژن درمانی را برای شما توضیح می‌دهم:
۱.دوره اکسیژن درمانی موقت: در برخی موارد، بیماری‌ها یا مشکلات بهداشتی ممکن است نیاز به مداومت دریافت اکسیژن داشته باشند، اما این نیاز به مرور زمان کاهش یابد. برای مثال، در برخی عفونت‌های ریوی حاد، بیمار ممکن است به مدت معینی نیاز به اکسیژن بیشتری داشته باشد تا بهبود یابد. در این موارد، پس از بهبودی بیمار و کاهش نیاز به اکسیژن، دوره اکسیژن درمانی می‌تواند به پایان برسد .
۲.دوره اکسیژن درمانی دائم: در برخی موارد، بیماری‌ها یا مشکلات بهداشتی ممکن است نیاز به تأمین مداومت اکسیژن داشته باشند. این موارد ممکن است شامل بیماری‌های مزمن ریوی مانند برونشیت مزمن، آسم، آمفیزم ریوی و نارسایی قلبی باشد. در این صورت، بیمار به طور مداوم اکسیژن تزریق می‌شود و دوره اکسیژن درمانی به طور دائم ادامه می‌یابد .
مدت زمانی که بیمار نیاز به دوره اکسیژن درمانی دارد، بستگی به شرایط بالینی و پیشرفت بیماری دارد. این تصمیم معمولاً توسط پزشک مربوطه بر اساس تاریخچه بالینی و تشخیص بیماری اتخاذ می‌شود. پزشکان با توجه به مشاوره‌های تخصصی و نتایج آزمایش‌ها، تصمیمی را در مورد نیاز به ادامه یا پایان دوره اکسیژن درمانی بیمار می‌گیرند .
در هر صورت، توصیه می‌شود با پزشک خود در مورد وضعیت خاص شما مشورت کنید، آنها می‌توانند شما را با دقت بیشتری راهنمایی کنند و بر اساس شرایط بالینی شما، تصمیم‌های مناسب‌تری بگیرند.
سطح اکسیژن سالم چیست؟
سطح اکسیژن سالم که به آن اشباع اکسیژن نیز می‌گویند ۹۵ درصد یا بالاتر است، پزشک هنگامی که اکسیژن درمانی را تجویز می‌کند که سطح اکسیژن به زیر ۸۸ درصد رسیده باشد.
برای اندازه‌گیری سطح اکسیژن خون از آزمایش‌های زیر استفاده می‌کنند:
پالس اکسی متر: پالس اکسی متر یک دستگاه کوچک است که بر روی انگشت دست یا پا یا لاله گوش فرد قرار می‌گیرد، حسگرهای موجود در دستگاه پرتوهای نور را از طریق پوست می‌فرستد تا سطح اکسیژن در مویرگ‌ها را اندازه‌گیری کند.
آزمایش گاز خون شریانی: این آزمایش با استفاده ار یک نمونه خون از سرخرگ، سطح اکسیژن و دی اکسید کربن خون را اندازه‌گیری می‌کند این آزمایش دقیق‌ترین روش برای تعیین عملکرد ریه است.
آزمایش‌های عملکرد ریه: آزمایش‌های عملکرد ریوی مانند اسپیرومتری میزان دم و بازدم فرد را اندازه‌گیری می‌کند.
چه زمانی می‌توانیم دوره اکسیژن درمانی را قطع کنیم؟
حال شاید این سوال برای شما مطرح شود که چه زمانی می‌توانیم دوره اکسیژن درمانی را قطع کنیم؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که بدون دستور و نظر پزشک نمی توانید دوره اکسیژن درمانی را قطع کنید.
در صورتی که بدون دستور پزشک اقدام به قطع اکسیژن درمانی کنید ممکن مجدد با علائم تنگی نفس، سرفه‌های شدید و احساس خفگی مواجهه شوید.
آیا دوره اکسیژن درمانی پایان می‌یابد؟
یکی از سوالات و دغدغه‌های مهم کسانی که از اکسیژن درمانی استفاده می‌کنند این است که آیا دوره اکسیژن درمانی پایان می‌باید؟
برای پاسخ به این سوال باید بگوییم کسانی که براساس دستور پزشک دوره اکسیژن درمانی موقت را آغاز کرده اند، پس از مدتی می‌توانند به پزشک مراجعه کنند و اگر پزشک مصلحت بداند به دوره اکسیژن درمانی خود پایان دهند.
اما کسانی که از دوره اکسیژن درمانی دائم استفاده می‌کنند باید به دوره خود ادامه دهند زیرا ممکن است با پایان دادن به دوباره علائم آنها ظهور کند.
انواع سیستم اکسیژن درمانی
اکسیژن به صورت گاز یا مایع در دسترس است برخی از سیستم‌های اکسیژن درمانی بزرگ و ثابت یا کوچک و قابل حمل است، در این بخش از مقاله می‌خواهیم انواع سیستم‌های اکسیژن درمانی را بیان کنیم:
اکسیژن فشرده: اکسیژن فشرده شامل یک سیلندر بزرگ و فلزی است که اکسیژن به صورت گاز تحت فشار آن ذخیره می‌شود این سیلندر یک تنظیم کننده برای کنترل جریان اکسیژن است، یک دستگاه نگه دارنده اکسیژن در هنگام دم، اکسیژن را ارسال و هنگام بازدم جریان اکسیژن را متوقف می‌کندو در نهایت اکسیژن این مخازن تمام می‌شود، همچنین یک گیج مخصوص که روی سیلندر نصب شده است که میزان اکسیژن داخل ان را نشان می‌دهد.
اکسیژن مایع: این سیستم اکسیژن تراپی یک ظرف مخصوص عایق است که اکسیژن خالص را به صورت مایع بسیار سرد در خود ذخیره می‌کند، هنگامی که اکسیژن را آزاد می‌کنید مایع به گازی تبدیل می‌شود که می‌توانید آن را تنفس کنید.
تغلیظ کننده اکسیژن: این وسیله الکتریکی که به وسیله برق یا باتری کاری می‌کند هوا را از اتاق جمع آوری می‌کند، سپس اکسیژن را از هوا جدا و فشرده می‌کند و در عین حال نیتروژن آن را از بین می‌برد، با یک تغلیظ کننده، فرد بیمار هرگز با کمبود اکسیژن مواجهه نمی شود.
چند توصیه ایمنی اکسیژن درمانی
در این بخش از مقاله می‌خواهیم چند توصیه ایمنی اکسیژن درمانی را برای شما بیان کنیم:
- دستگاه را در مکانی با تهویه مناسب با سطح رطوبت معمولی هوا و دور از وسایل گرمایشی نصب کنید.
- هنگام استفاده از اکسیژن سازها سیگار نکشید.
- عملکرد دستگاه اکسیژن درمانی می‌تواند تحت تاثیر تجهیزات رادیویی سیار قرار گیرد، بنابراین استفاده از تلفن همراه در مجاورت دستگاه در حال کار توصیه نمی شود.
- تمام مدل‌های دستگاه اکسیژن ساز دارای عملکرد هشدار به هنگام استفاده از دستگاه اکسیژن ساز در خانه هستند به طور مثال برای دمای داخل دستگاه، کمبود ولتاژ برق، غلظت ناکافی اکسیژن و….
کلام آخر
به پایان این مطلب از ارک طب رسیدیم امید است اطلاعاتی که درباره دوره اکسیژن درمانی و انواع دوره اکسیژن درمانی در اختیار شما قرار دادیم مفید باشد چنانچه قصد خرید دستگاه اکسیژن ساز دارید می‌توانید به سایت ارک طب مراجعه کرده و در بخش فروشگاه انواع دستگاه اکسیژن ساز را مشاهده کنید و مطابق با دستور پزشک دستگاه مورد نیاز را خریداری کنید.