آندوسکوپی یک روش غیرتهاجمی برای بررسی دستگاه گوارش افراد می باشد. پزشک می تواند با استفاده از یک آندوسکوپ که شامل یک لوله انعطاف پذیر به همراه دوربین متصل به سر آن می باشد،تصاویر دستگاه گوارشی بیمار را روی یک مانیتور رنگی مشاهده کند. از آندوسکوپی برای تشخیص و گاهی اوقات برای درمان بیماری هایی که مری، وعده و ابتدای روده ی کوچک را تحت تاثیر قرار می دهد، استفاده می شود.
انجام آندوسکوپی:
پزشک یا جراح می تواند به راحتی اندوسکوپ را از طریق دهان و یا گلوی بیمار عبور دهد تا تصاویری از مری، معده و قسمت فوقانی روده کوچک بیمار را مشاهده کند. معولا عمل آندوسکوپی به صورت سرپایی انجام می شود و نیازی به بستری شدن بیمار در بیمارستان نیست.
انواع آندوسکوپی:
آندوسکوپی به شیوه ها و نام های مختلف قابل انجام می باشد.
برای بررسی روده بزرگ می توان اندوسکوپ را از طریق راست روده به روده بزرگ یا همان کولون وارد کرد که به این روش سیگموئیدوسکوپی (Sigmoidoscopy) یا کولونوسکوپی(Colonoscopy) می گویند.
شکل دیگری از آندوسکوپی به نام آندوسکوپی رتروگراد کلانژیوپانکراتیکوگرافی(Endoscopic Rectrograde Cholangiopancreaticography) یا ERCP وجود دارد که به پزشک اجازه می دهد تا تصاویری از لوزالمعده، کیسه صفرا و ساختارهای مربوطه را مشاهده کند. همچنین پزشک می تواند برای قرار دادن استنت یا انجام بیوپسی(برداشتن بافت) از این روش استفاده کند.
سونوگرافی آندوسکوپی(Endoscopic Ultrasound) یا EUS ترکیبی از اندوسکوپی فوقانی و معاینه اولتراسوند(سونوگرافی) برای به دست آوردن تصاویر و اطلاعات در مورد قسمت های مختلف دستگاه گوارش می باشد. همچنین در این روش می توان تصاویر غیر قابل دسترس مانند پانکراس را نیز مشاهده کرد.
چرا به آندوسکوپی نیاز داریم؟
پزشکان اغلب از اندوسکوپی برای ارزیابی موارد زیر استفاده می کنند:
- دل درد
- زخم،گاستریت یا مشکل در بلع
- خونریزی دستگاه گوارش
- تغییر در عادات روده(یبوست مزمن یا اسهال)
- پولیپ در روده
- بیوپسی برای بررسی وجود بیماری
- درمان مشکل دستگاه گوارشی
ممکن است پزشکان و چراحان ابزار های ویژه ای را از طریق لوله آندوسکوپ عبور دهند تا مشگلات سیستم گوارشی بیمار را درمان کند. مانند سوزاندن رگ آسیب دیده برای توقف خونریزی، گشاد کردن مری باریک، بریدن پولیپ یا برداشتن یک جسم خارجی.
همانطور که گفتیم، با استفاده از ERCP می توان سنگ های صفراوی را که از کیسه صفرا حارج شده و به سمت مجرای صفراوی عبور کرده اند را برداشت.
آیا آندوسکوپی بی خطر است؟
به طور کلی آندوسکوپی جز درمانهای بی خطر محسوب می شود ولی می تواند چندین عارضه داشته باشد:
- پارگی دیواره دستگاه گوارش
- عفونت: بیشتر اندوسکوپی ها برای انجام معاینه و بیوپسی صورت می گیرند و خطر عفونتشان کمتر است. هنگامیکه اقدامات اضافی تری به اندوسکوپی اضافه می شود، خطر عفونت افزایش می یابد که بیشتر این عفونت ها جزئی هستند با مصرف آنتی بیوتیک قابل درمان می باشند.
- خونریزی: پارگی مری یا قسمت دیگری از دستگاه گوارش ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و گاهی اوقات برای ترمیم قسمت آسیب دیده نیاز به جراحی داشته باشد. احتمال خطر پارگی بسیار کم است و تقریبا از هر ۲۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰بیمار تنها در یک نفر این اتفاق رخ می دهد.
- پانکراتیت(Pancreatitis) در نتیجه انجام ERCP
برای داشتن کمترین عارضه حتما قبل از انجام آندوسکوپی با پزشک خود مشورت کنید.
چه کسی آندوسکوپی را انجام می دهد؟
پزشک داخلی می تواند سیکموئیدوسکوپی را در مطب خود انجام دهد اما سایر روشهای اندوسکوپی معمولا توسط متخصصان گوارش و جراحان دستگاه گوارش انجام می شود.
عارضه های بعد از آندوسکوپی:
بعد از انجام عمل اندوسکوپی باید مراقب علائم زیر باشیم:
- تب
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- مدفوع خونی،سیاه رنگ یا بسیار تیره
- مشکل در بلع
- درد شدید یا مداوم شکم
- استفراغ
برای مشاهده موضوعات مرتبط کلیک کنید.